Ubezwłasnowolnienie – Kancelaria Adwokacka BHS-Adwokaci z siedzibą w Krakowie

Spis treści Rozwiń

Czym jest ubezwłasnowolnienie?

Ubezwłasnowolnienie to instytucja mająca na celu częściowe lub całkowite pozbawienie danej osoby zdolności do czynności prawnych. Ubezwłasnowolniona może zostać osoba, która na skutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń, a w szczególności pijaństwa i narkomanii nie jest w stanie kierować swym postępowaniem (ubezwłasnowolnienie całkowite) albo potrzebuje pomocy do prowadzenia swoich spraw (ubezwłasnowolnienie częściowe). 

Nie ulega wątpliwości, że instytucja ubezwłasnowolnienia stanowi wyraz troski o dobro osób, które z różnego rodzaju przyczyn nie potrafią same zadbać o swoje interesy. Ubezwłasnowolnienie jest najczęściej stosowane w przypadku osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi, osób starszych lub osób z problemami związanymi z nadużywaniem alkoholu lub narkotyków.

Ubezwłasnowolnienie całkowite i częściowe

Wyróżniamy dwa rodzaje ubezwłasnowolnienia: całkowite i częściowe. Ubezwłasnowolnienie całkowite może zostać orzeczone w stosunku do osoby, która ukończyła lat trzynaście i gdy na skutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego lub też innego rodzaju zaburzeń psychicznych, a w szczególności pijaństwa lub narkomanii nie jest w stanie kierować swym postępowaniem. Dla osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie, która jest już pełnoletnia ustanawia się opiekuna. Osoba ubezwłasnowolniona całkowicie nie ma zdolności do czynności prawnych, co oznacza, że nie może ona zawierać żadnych umów (z wyjątkiem umów zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego), zaciągać zobowiązań czy składać oświadczeń a w razie gdyby dokonała takich czynności to są one nieważne

Natomiast ubezwłasnowolniona częściowo może zostać osoba, która z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii potrzebuje pomocy do prowadzenia swych spraw. Dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo sąd opiekuńczy ustanawia kuratora, który pomaga jej w prowadzeniu własnych spraw. Ubezwłasnowolnienie częściowe powoduje tylko ograniczenie w zdolności do czynności prawnych. Co do zasady osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych potrzebuje zgody kuratora do zaciągnięcia zobowiązania lub czynności rozporządzających.

Wybór formy ubezwłasnowolnienia osoby bliskiej nie zawsze jest łatwy. Po zapoznaniu się z Państwa sprawą doświadczeni adwokaci z Kancelarii BHS-Adwokaci pomogą wybrać, które z rozwiązań będzie zgodne z dobrem osoby, o której ubezwłasnowolnienie zamierzają Państwo wystąpić. 

Kto może skorzystać z usług Kancelarii BHS-Adwokaci w sprawach dotyczących ubezwłasnowolnienia?

Do kontaktu z adwokat Kingą Henzel-Janowską lub adwokat Katarzyną Budzoń-Grabek zapraszamy wszystkie osoby, które rozważają zainicjowanie postępowania w przedmiocie ubezwłasnowolnienia osoby najbliższej a także innej osoby bliskiej. Adwokaci z Kancelarii BHS-Adwokaci sporządzają wnioski do sądu o ubezwłasnowolnienie oraz wnioski do prokuratury o zainicjowanie postępowania w przedmiocie ubezwłasnowolnienia w imieniu osób, które nie posiadają legitymacji do samodzielnego wystąpienia do sądu z wnioskiem o ubezwłasnowolnienie oraz reprezentują kandydatów na kuratorów i opiekunów osób ubezwłasnowolnionych w postępowaniach o ustanowienie kuratora lub opiekuna dla osoby ubezwłasnowolnionej przed sądem opiekuńczym. Prawnicy z naszej Kancelarii Adwokackiej pomagają również przy sporządzaniu sprawozdań z zarządu majątkiem osoby ubezwłasnowolnionej oraz przygotowują wnioski do Sądu o zgodę na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd majątkiem ubezwłasnowolnionego. Oferują także pomoc prawną związaną z koniecznością umieszczenia osoby potrzebującej w domu pomocy społecznej (DPS) lub zakładzie opiekuńczo leczniczym (ZOL).

W jaki sposób ubezwłasnowolnić osobę najbliższą?

Pozbawienie kogoś całkowitej lub częściowej zdolności do czynności prawnych możliwe jest wyłącznie na podstawie postanowienia sądu, zatem do ubezwłasnowolnienia niezbędne jest złożenie odpowiedniego wniosku do sądu. Do wniosku o ubezwłasnowolnienie należy dołączyć dokumenty, które potwierdzają istnienie choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego lub występowanie innych zaburzeń psychicznych. W szczególności mogą to być zaświadczenia lekarskie od psychiatry, neurologa, psychologa albo zaświadczenia z poradni uzależnień. Do wniosku o ubezwłasnowolnienie należy również dołączyć akty stanu cywilnego, które będą potwierdzały, że wnioskodawca uprawniony jest do wystąpienia z wnioskiem o ubezwłasnowolnienie. W toku postępowania Sąd dopuści opinię biegłych, którzy w oparciu o przedstawione informacje, dokumenty oraz wysłuchanie osoby, której wniosek dotyczy wskażą, czy stan uczestnika postępowania uzasadnia ubezwłasnowolnienie.

Kto może złożyć wniosek o ubezwłasnowolnienie?

W kodeksie postępowania cywilnego został ściśle określony katalog osób, które są uprawnione do złożenia wniosku o ubezwłasnowolnienie. Są to: małżonek osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, jej krewni w linii prostej (rodzice, dzieci, wnuki, dziadkowie), rodzeństwo a także jej przedstawiciel ustawowy. Wobec powyższego wydawać by się mogło, że nie jest możliwe ubezwłasnowolnienie naszego wujka, cioci lub dalszych krewnych, jednak taki pogląd nie jest do końca prawdziwy. Pamiętać bowiem trzeba, że prokuratorowi przysługuje prawo wszczęcia postępowania w każdej sprawie, w tym sprawie o ubezwłasnowolnienie. Zatem jeśli w naszej ocenie istnieją przesłanki do ubezwłasnowolnienia dalszych krewnych lub innych osób nam bliskich to należy złożyć do prokuratury wniosek o zainicjowanie postępowania w przedmiocie ubezwłasnowolnienia tej osoby. 

Do jakiego sądu należy złożyć wniosek o ubezwłasnowolnienie?

Rozpoznawanie spraw o ubezwłasnowolnienie należy do właściwości sądów okręgowych. Wniosek o ubezwłasnowolnienie należy złożyć do sądu okręgowego właściwego według miejsca zamieszkania osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, a w razie gdyby osoba ta nie miała miejsca zamieszkania to do sądu właściwego według miejsca jej pobytu. 

Jak wygląda postępowanie sądowe w sprawie o ubezwłasnowolnienie?

W sprawach o ubezwłasnowolnienie konieczne jest przeprowadzenie rozprawy. Orzeczenie w przedmiocie ubezwłasnowolnienia zostanie wydane po tym jak sąd przeprowadzi postępowanie dowodowe. W postępowaniu tym niezwykle istotne rolę odgrywają dowody z opinii biegłych lekarzy psychiatrów, neurologów oraz psychologa. Zadaniem biegłych jest dokonanie oceny stanu psychicznego lub rozwoju umysłowego osoby, której dotyczy postępowanie. Biegli winni również ocenić czy osoba, której dotyczy postępowanie jest w stanie samodzielnie kierować swym postępowaniem lub czy też do prowadzenia swoich spraw potrzebuje pomocy. Ponadto niezwłocznie po wszczęciu postępowania w przedmiocie ubezwłasnowolnienia sąd ma obowiązek wysłuchać osobę, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, w obecności dwóch biegłych: psychologa oraz psychiatry lub neurologa. 

Nadto jeśli w trakcie opiniowania, dwóch biegłych lekarzy uzna to za niezbędne, sąd może skierować osobę, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie na obserwację w zakładzie leczniczym na czas nie dłuższy niż sześć tygodni (w wyjątkowych wypadkach na okres maksymalnie 3 miesięcy). W toku postępowania o ubezwłasnowolnienie dla osoby, której dotyczy wniosek sąd może ustanowić doradcę tymczasowego lub pełnomocnika z urzędu (adwokata lub radcę prawnego). 

Czy ubezwłasnowolnienie może zostać cofnięte?

Jeśli tylko ustaną przyczyny, które stanowiły podstawę wydania postanowienia o ubezwłasnowolnieniu, czyli jeśli nastąpi taka poprawa stanu psychicznego osoby ubezwłasnowolnionej, że będzie ona w stanie samodzielnie kierować swym postępowaniem lub nie będzie potrzebowała pomocy w prowadzeniu swych spraw to postanowienie o ubezwłasnowolnieniu może zostać uchylone. Postanowienie o ubezwłasnowolnieniu może zostać także zmienione, z całkowitego na częściowe i odwrotnie. Legitymację do złożenia wniosku o uchylenie lub zmianę postanowienia o ubezwłasnowolnieniu mają te same osoby, którym przysługiwało prawo złożenia wniosku o ubezwłasnowolnienie, a więc małżonek osoby ubezwłasnowolnionej, jej krewni w linii prostej (rodzice, dzieci, wnuki, dziadkowie), rodzeństwo, przedstawiciel ustawowy, prokurator a także sam ubezwłasnowolniony. 

Adwokaci z Kancelarii Adwokackiej BHS-Adwokaci pomogą Państwu w przygotowaniu wniosku o uchylenie ubezwłasnowolnienia oraz będą Państwa reprezentować w toku rozpraw sądowych.

Kim jest opiekun lub kurator osoby ubezwłasnowolnionej?

Opiekun lub kurator jest przedstawicielem ustawowym osoby ubezwłasnowolnionej. Opiekuna ustanawia się dla osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie zaś kuratora dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo. Warto wiedzieć, że kuratora lub opiekuna nie wyznacza sąd okręgowy w postępowaniu w przedmiocie ubezwłasnowolnienia a sąd opiekuńczy (czyli wydział rodzinny sądu rejonowego miejsca zamieszkania osoby ubezwłasnowolnionej) w odrębnym postępowaniu. Sąd, który orzekł ubezwłasnowolnienie z urzędu przesyła sądowi opiekuńczemu odpis postanowienia, którym orzekł o ubezwłasnowolnieniu. Najczęściej kuratorem lub opiekunem osoby ubezwłasnowolnionej zostają osoby dla niej najbliższe, a więc małżonek, rodzic lub dziecko. W swojej praktyce adwokackiej spotykamy się z sytuacjami, gdy opiekunem chce zostać więcej niż jedna osoba. W toku postępowania sądowego pomagamy kandydatom na opiekuna (kuratora) wykazać zasadność powierzenia im tej funkcji.

Szukasz skutecznego rozwiązania swojego problemu prawnego?

Skorzystaj z naszej wiedzy oraz bezcennego doświadczenia

Kto udziela porad prawnych?

Przykładowe pytania dotyczące ubezwłasnowolnienia, na które odpowiedzą adwokaci z Kancelarii BHS-Adwokaci w Krakowie:

  • w jakich przypadkach można kogoś ubezwłasnowolnić?
  • jak długo trwa sprawa o ubezwłasnowolnienie?
  • o co sąd pyta w sprawie o ubezwłasnowolnienie?
  • jakie dokumenty potrzebna są do sprawy o ubezwłasnowolnienie?
  • jak cofnąć ubezwłasnowolnienie?
  • jakie prawa ma osoba ubezwłasnowolniona?
  • kto może zostać opiekunem lub kuratorem osoby ubezwłasnowolnionej?
  • jak wykazać, że dana osoba nie powinna zostać opiekunem lub kuratorem osoby ubezwłasnowolnionej?
  • za co odpowiada opiekun/kurator ubezwłasnowolnionego i jakie są jego prawa i obowiązki?
  • czy można ubezwłasnowolnić osobę chorą na alzheimera lub po udarze?
  • czy można ubezwłasnowolnić alkoholika/narkomana?
  • czy można oddać osobę ubezwłasnowolnioną do domu pomocy społecznej (DPS) lub umieścić ją w zakładzie psychiatrycznym?
  • czy opiekun może sprzedać mieszkanie osoby ubezwłasnowolnionej?
  • kto decyduje o majątku osoby ubezwłasnowolnionej?
  • czy opiekun musi mieszkać z osobą ubezwłasnowolnioną?
  • czy za sprawowanie opieki lub kurateli należy się wynagrodzenie?
  • jak skierować osobę potrzebującą na przymusowy odwyk bez jej zgody?
  • jak skierować chorego psychicznie na leczenie do szpitala psychiatrycznego?
  • co z emeryturą osoby ubezwłasnowolnionej?
  • kto płaci za pobyt w domu pomocy społecznej (DPS)?

Ubezwłasnowolnienie – zakres usług

W zakres usług w sprawach o ubezwłasnowolnienie wchodzi: udzielanie porad prawnych, reprezentacja przed sądami, sporządzanie pism procesowych, zarzutów do opinii biegłych lekarzy psychiatrów, neurologów i psychologów oraz sporządzanie wniosków do prokuratury o zainicjowanie postępowania w przedmiocie ubezwłasnowolnienia. Prawnicy z Kancelarii BHS-Adwokaci reprezentują również kandydatów na kuratorów lub opiekunów osób ubezwłasnowolnionych w postępowaniach przed sądem opiekuńczym. Ponadto pomagamy w postępowaniach o umieszczenie osoby w szpitalu psychiatrycznym, na odwyku oraz w zamkniętym zakładzie leczniczym. Doradzamy w sprawach związanych z opłatami na rzecz DPS.

Ile kosztuje pomoc adwokata w sprawach dotyczących ubezwłasnowolnienia?

Honorarium prawników z Kancelarii BHS-Adwokaci we wszystkich sprawach ustalane jest indywidualnie, po zapoznaniu się przez naszych prawników z przedmiotem Państwa sprawy w trakcie porady prawnej. Informacje na temat czynników, które wpływają na wysokość wynagrodzenia adwokata znajdą Państwo w zakładce poświęconej cenom.

Ubezwłasnowolnienie. Dlaczego warto korzystać z usług naszej kancelarii?

Decyzja o ubezwłasnowolnieniu osoby najbliższej nie należy łatwych, dlatego warto, aby osobom, które z różnego rodzaju względów zmuszone są wystąpić z takim żądaniem towarzyszył doświadczony prawnik. Adwokat Kinga Henzel-Janowskaadwokat Katarzyna Budzoń-Grabek w branży prawniczej obecne są od piętnastu lat, przez co potrafią kompleksowo spojrzeć na problemy prawne Klientów zgłaszających się do kancelarii. W trosce o jakość świadczonych usług założycielki kancelarii sprawują osobisty nadzór nad przyjętymi sprawami, pozostają w stałym kontakcie z Klientami oraz zapewniają Klientom osobistą obecność na rozprawie.

Ubezwłasnowolnienie. Częste pytania o sprawy dotyczące ubezwłasnowolnienia:

Ile wynosi opłata od wniosku o ubezwłasnowolnienie?

Opłata od wniosku o ubezwłasnowolnienie jest stała i wynosi 100 zł. Z koniecznością uiszczenia opłaty w takiej samej wysokości musi liczyć się osoba, która występuje z wnioskiem o uchylenie ubezwłasnowolnienia lub o jego zmianę, za wyjątkiem osoby ubezwłasnowolnionej, która zwolniona jest od obowiązku uiszczenia opłaty od wniosku o uchylenie lub zmianę ubezwłasnowolnienia. 

Kto bierze udział w postępowaniu w przedmiocie ubezwłasnowolnienia?

W postępowaniu w przedmiocie ubezwłasnowolnienia obowiązkowy jest udział prokuratora. Ponadto oprócz wnioskodawcy i osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie status uczestników mają małżonek osoby, której ubezwłasnowolnienia dotyczy postępowanie i jej przedstawiciel ustawowy. Do takiego postępowania może również wstąpić organizacja pozarządowa, do której zadań statutowych należy ochrona praw osób niepełnosprawnych, udzielanie pomocy takim osobom lub ochrona praw człowieka. 

Kto to jest doradca tymczasowy?

W sprawach dotyczących osoby pełnoletniej, sąd na wniosek uczestnika postępowania albo z urzędu może ustanowić doradcę tymczasowego. Zadaniem doradcy tymczasowego jest ochrona interesów osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona na czas trwania postępowania w przedmiocie ubezwłasnowolnienia. Doradca tymczasowy może reprezentować osobę, która ma zostać ubezwłasnowolniona i zarządzać jej majątkiem. Najczęściej doradcą tymczasowym zostają osoby najbliższe dla osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona, a więc małżonek, rodzic lub dziecko. Osoba, dla której ustanowiono doradcę tymczasowego ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych. 

Jakie obowiązki ma opiekun osoby ubezwłasnowolnionej?

Zadaniem opiekuna prawnego osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie jest sprawowanie pieczy nad osobą i majątkiem ubezwłasnowolnionego oraz jego reprezentacja wobec osób trzecich. Zatem to opiekun prawny m.in. czuwa nad tym, aby osoba ubezwłasnowolniona miała środki niezbędne do życia, zapewnia jej odpowiednią opiekę lekarską, podpisuje w imieniu ubezwłasnowolnionego umowy i składa oświadczenia woli. Jednak pamiętać należy, że w trosce o dobro osoby ubezwłasnowolnionej i jej majątek został wprowadzony wymóg uzyskania zgody sądu opiekuńczego we wszystkich ważniejszych sprawach dotyczących ubezwłasnowolnionego a takich jak np. umieszczenie jej w szpitalu psychiatrycznym lub dokonanie darowizny. 

W trakcie porady prawnej adwokaci z Kancelarii BHS-Adwokaci szerzej wyjaśnią Państwu, na jakie czynności potrzebna jest zgoda sądu opiekuńczego. Obowiązkiem opiekuna osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie jest również składanie sądowi sprawozdań ze sprawowania opieki

Czy istnieją jakieś alternatywy dla ubezwłasnowolnienia?

Nie każdy rodzaj niepełnosprawności uzasadnia ubezwłasnowolnienie. W niektórych przypadkach wystarczające będzie ustanowienie kuratora osoby niepełnosprawnej. Rola kuratora osoby niepełnosprawnej nie jest taka sama jak kuratora osoby ubezwłasnowolnionej częściowo a kurator osoby niepełnosprawnej nie jest jej przedstawicielem ustawowym. Kuratora osoby niepełnosprawnej wyznacza się dla osób, które potrzebują pewnej pomocy do prowadzenia wszelkich spraw albo spraw określonego rodzaju lub do załatwienia poszczególnych spraw. Osoba, dla której ustanowiono takiego kuratora zachowuje pełną zdolność do czynności prawnych.

Alternatywę dla ubezwłasnowolnienia stanowi również przymusowe skierowanie na leczenie odwykowe, leczenie psychiatryczne oraz umieszczenie w Domu Pomocy Społecznej. 

Porady prawne w sprawach dotyczących ubezwłasnowolnienia. Skontaktuj się z Kancelarią BHS-Adwokaci

Osoby, które chciałyby odbyć poradę prawną w Kancelarii BHS-Adwokaci mogą umówić termin spotkania telefonicznie lub mailowo. Wszystkie dane do kontaktu z kancelarią znajdują się w zakładce kontakt. Porady prawne udzielane są w Krakowie przy ulicy Królewskiej 11/3 i w Krakowie przy ulicy św. Anny 9 a także w sposób zdalny – w formie wideokonferencji lub telefonicznie. Istnieje również możliwość uzyskania pomocy prawnej w drodze mailowej. Więcej na temat konsultacji adwokackich przeczytacie Państwo w zakładce porady prawne.

W jakich jeszcze sprawach rodzinnych, oprócz spraw dotyczących ubezwłasnowolnienia uzyskają Państwo pomoc w Kancelarii BHS-Adwokaci?

Do kontaktu z Kancelarią BHS-Adwokaci zapraszamy także osoby, które szukają pomocy prawnej w sprawach rodzinnych dotyczących: rozwodu, separacji, ustalenia ojcostwa, władzy rodzicielskiej, kontaktów z dziećmi, alimentów, podziału majątku, ustanowienia rozdzielności majątkowej oraz uprowadzenia dziecka

W czym jeszcze oprócz spraw dotyczących ubezwłasnowolnienia specjalizuje się Kancelaria BHS-Adwokaci?

Kancelaria BHS-Adwokaci z siedzibą w Krakowie oferuje kompleksową pomoc prawną, w ramach wzajemnie uzupełniających się specjalizacji. Oprócz prowadzenia spraw z zakresu prawa rodzinnego, w Kancelarii BHS-Adwokaci uzyskają Państwo pomoc prawną z zakresu: prawa spadkowegoprawa cywilnegoprawa nieruchomościprawa pracyprawa gospodarczego i prawa karnego

Adwokat Katarzyna Budzoń-Grabek Tel: +48 534 486 534 E-mail: kbudzon.grabek@bhs-adwokaci.pl
Adwokat Kinga Henzel Tel: +48 506 101 936 E-mail: khenzel@bhs-adwokaci.pl
Kancelaria BHS-Adwokaci Tel: +48 692 059 374 E-mail: E-mail: kancelaria@bhs-adwokaci.pl

Porady prawne z zakresu Ubezwłasnowolnienie – Kancelaria Adwokacka BHS-Adwokaci z siedzibą w Krakowie

Jeżeli potrzebujecie Państwo skonsultować swój problem z adwokatem, zlecić wszczęcie i prowadzenie sprawy albo szukacie prawnika, który pomoże Wam zrozumieć zawiłości Ubezwłasnowolnienie – Kancelaria Adwokacka BHS-Adwokaci z siedzibą w Krakowie, zapraszamy do kontaktu telefonicznego lub mailowego w celu umówienia spotkania z adwokatem. Porady prawne udzielane są w Kancelarii Adwokackiej w Krakowie, zaś sprawy prowadzone są na terenie całego kraju.

Ważne jest nie tylko znać prawo, ale również umieć je skutecznie wykorzystać.

To jest nasza misja.

BHS Adwokaci Kraków

Ostatnie artykuły w bazie wiedzy prawniczej