Zasiedzenie Kraków

Zasiedzenie to instytucja prawa cywilnego – jeden ze sposobów nabycia prawa własności. Podstawą nabycia własności poprzez zasiedzenie jest korzystanie „jak właściciel” z nieruchomości przez odpowiednio długi czas. W terminologii prawniczej określane jest jako posiadanie samoistne Wymagany okres czasu to, w przypadku nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie w dobrej wierze – 20 lat posiadania samoistnego, zaś w przypadku rzeczy ruchomych 3 lata. W sytuacji gdy posiadanie samoistne odbywa się w złej wierze upływ czasu konieczny do nabycia własności przez zasiedzenie to 30 lat. Posiadanie samoistne musi mieć charakter ciągły – nieprzerwany. Przy czym w określonych sytuacjach możemy doliczyć okres korzystania z nieruchomości przez poprzedniego posiadacza samoistnego. Instytucję zasiedzenia regulują przepisy Kodeksu cywilnego.

Adwokaci kancelarii BHS-Adwokaci z siedzibą w Krakowie: Adwokat Katarzyna Budzoń-Grabek oraz Adwokat Kinga Henzel-Janowska doradzają Klientom w sprawach z zakresu zasiedzenia. Prawnicy Kancelarii, na podstawie przedstawionych przez Klientów informacji i dokumentów dokonują oceny prawnej co do tego czy doszło w danej sprawie do zasiedzenia nieruchomości, udziału w nieruchomości czy też innego prawa rzeczowego: takich jak przykładowo użytkowanie wieczyste czy służebność drogi koniecznej. Osoby, które korzystały z nieruchomości jak właściciel – jako posiadacz samoistny – przez odpowiednio długi okres czasu mogą uzyskać pomoc co do sposobu przeprowadzenia postępowania sądowego przed właściwym sądem powszechnym zmierzającego do uzyskania prawomocnego postanowienia sądu potwierdzającego nabycie własności przez zasiedzenie. Adwokaci Kancelarii reprezentują posiadaczy samoistnych – wnioskodawców w toczących się postępowaniach sądowych, bądź inicjują je w imieniu Klientów sporządzając wniosek o zasiedzenie. Kancelaria BHS Adwokaci z siedzibą w Krakowie pomaga również właścicielom – uczestnikom postępowania sądowego – bronić się przed utratą nieruchomości w postępowaniach o zasiedzenie – występując w sprawach o zasiedzenie, a także inicjują postępowania sądowe zmierzające do przerwania biegu zasiedzenia. Adwokaci Kancelarii pomagają również właścicielom, którzy nabyli nieruchomość przez zasiedzenie w dopełnieniu koniecznych formalności takich jak – ujawnienie prawa własności w księgach wieczystych, czy dopełnienie wszelkich obowiązków podatkowych.

Zasiedzenie w dobrej wierze jest możliwe w sytuacji gdy posiadacz samoistny – osoba korzystająca z nieruchomości – pozostaje w usprawiedliwionym przekonaniu, że jest właścicielem danej nieruchomości. Wówczas okres czasu wymagany do nabycia własności przez zasiedzenie wynosi obecnie 20 lat. Co istotne, dla oceny dobrej wiary posiadacza kluczowy pozostaje moment objęcia nieruchomości w posiadanie. Fakt uzyskania z czasem przez posiadacza samoistnego wiedzy co do braku tytułu prawnego do nieruchomości – np. nieważność umowy sprzedaży nieruchomości, odnalezienie testamentu, nie wydłuża okresu czasu wymaganego dla nabycia nieruchomości przez zasiedzenie. Okres czasu wymagany do nabycia prawa własności przez zasiedzenie w dobrej wierze ulegał zmianie na przestrzeni czasu. 

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami Kodeksu cywilnego do upływu okresu zasiedzenia w złej wierzepotrzebne jest 30 lat. Zła wiara odnosi się jednak nie do złych zamiarów czy pobudek posiadacza samoistnego nieruchomości, a do tego jaką wiedzę posiadała osoba, w momencie, w którym rozpoczęła korzystanie z cudzej nieruchomości. W złej wierze pozostaje osoba, która wiedziała, że do objęcia nieruchomości nie jest uprawniona – nie jest jej prawnym właścicielem. Co istotne okresy czasu wymagane do zasiedzenia w złej wierze ulegały zmianie na przestrzeni czasu. Do jednoznacznego przesądzenia czy i w jakim momencie doszło do zasiedzenia konieczna jest analiza stanu faktycznego danej sprawy. Warto zasięgnąć porady prawnej Kancelarii.

Kim jest posiadacz samoistny?

Nabyć własność nieruchomości bądź udziału w nieruchomości przez zasiedzenie może jedynie posiadacz samoistny. Nie może to być najemca czy dzierżawca nieruchomości, ani osoba, którą łączy z prawnym właścicielem umowa umożliwiająca zajęcie i korzystanie z czyjejś działki czy mieszkania. Posiadacz samoistny korzysta „jak właściciel”, zachowuje się jak właściciel i w ten sposób traktowany jest też przez otoczenie – sąsiadów, znajomych.

Poprzedni posiadacz samoistny – dziadkowie, rodzice, kiedy można doliczyć okres korzystania przez poprzedników prawnych?

Do doliczenia okresu posiadania nieruchomości konieczne jest przekazanie nieruchomości – przekazanie posiadania – choćby w sposób nieformalny – przykładowo ustnie. Nie jest wystarczający fakt uprzedniego dbania o nieruchomość przez członków rodziny, konieczne jest do doliczenia wykazanie kontynuacji posiadania. Przekazanie posiadania może odbywać się na różne sposoby – może być wynikiem ustaleń w rodzinie: ustnych bądź pisemnych, może też mieć charakter dorozumiany – np. związany z przekazaniem kluczy.

Dziedziczenie posiadania samoistnego– czy posiadanie samoistne przechodzi na spadkobierców?

Przeważający pogląd prawny dopuszcza przyjęcie, że posiadanie samoistne podlega dziedziczeniu, mimo, że jest stanem faktycznym a nie składnikiem majątku zmarłego spadkodawcy. Można tym samym, jako spadkobierca, doliczyć okres posiadania samoistnego spadkodawcy. Przeprowadzenie sprawy o zasiedzenie często wymaga konsultacji prawnej obejmującej również aspekty dotyczące prawa spadkowego, adwokaci Kancelarii udzielają również pomocy prawnej w przypadku spraw obejmujących połączone dziedziny prawa.

Czy małżonek posiadacza samoistnego nabywa własność nieruchomości wspólnie z nim?

W określonych sytuacjach małżonek posiadacza samoistnego może również nabyć własność nieruchomości przez zasiedzenie, choćby sam z niej nie korzystał. To czy nabycie działki przez zasiedzenie nastąpi jednak wspólnie, przez obydwojga małżonków, czy też wyłącznie przez jednego z nich, zależy od okoliczności danej sprawy. Istotne jest m.in. to jaki panuje ustrój majątkowy w małżeństwie – tj. czy małżonkowie mają wspólność majątkową a także kiedy doszło do spełnienia przesłanek zasiedzenia – istotna jest data nabycia własności przez zasiedzenie. Do dokonania oceny prawnej konieczna jest analiza okoliczności danej sprawy. Istnieje możliwość uzyskania w tym zakresie konsultacji prawnej w jednej z lokalizacji Kancelarii, bądź zdalnie. Szczegółowe informacje co do zasad uzyskania porady prawnej można znaleźć na porady prawne.

Uwłaszczenie to potoczna nazwa instytucji prawa cywilnego podobnej do zasiedzenia, pozwalającej nabyć własność nieruchomości rolnych – gospodarstwa rolnego – na podstawie korzystania jak właściciel – posiadania samoistnego gospodarstwa rolnego i upływu określonego czasu (10 lat – w przypadku posiadania w złej wierze a 5 lat w przypadku posiadania w dobrej wierze). Przy czym uwłaszczenie dotyczy wyłącznie ściśle określonych przypadków i nie dotyczy też wszystkich nieruchomości a jedynie nieruchomości rolnych – nabycia nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego (może obejmować również nieruchomości zabudowane, stanowiące część gospodarstwa rolnego). Instytucja uwłaszczenia miała charakter jednorazowy – została wprowadzona ustawą z 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych. Jej celem było doprowadzenie do uporządkowania, istniejących w przeszłości, nieformalnych stanów posiadania. Podczas gdy instytucja zasiedzenia obowiązuje nieprzerwanie i ciągle znajduje praktyczne zastosowanie, pozwala na nabycie własności nieruchomości z upływem wymaganego okresu czasu. Potwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez uwłaszczenie odbywa się obecnie na drodze postępowania sądowego, w trybie nieprocesowym. Wniosek należy złożyć do wydziału cywilnego sądu rejonowego, właściwego ze względu na położenie gospodarstwa rolnego. Złożenie wniosku o stwierdzenie nabycia własności gospodarstwa rolnego z mocy prawa – w drodze uwłaszczenia – jest wolne od opłat sądowych.

W określonych sytuacjach udział w nieruchomości może być przedmiotem zasiedzenia. Istnieje możliwość zasiedzenia udziału w prawie własności nieruchomości przez współwłaściciela, który korzysta z nieruchomości nieprzerwanie i z wyłączeniem wszelkich pozostałych współwłaścicieli. Przy czym wyłączne korzystanie z nieruchomości musi być w takich sytuacjach wyraźnie zamanifestowane, jasne dla otoczenia. 

Przepisy prawa cywilnego dopuszczają możliwość nabycia służebności przez zasiedzenie. Nabycie służebności jest możliwe wyłącznie wtedy gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia, a także upływu wymaganego okresu czasu (20 lat – w przypadku posiadania służebności w dobrej wierze i 30 lat – w przypadku złej wiary posiadacza). Co istotne – dla możliwości nabycia służebności w drodze zasiedzenia istotne jest to kto wzniósł trwałe i widoczne urządzenie. Często sprawy o zasiedzenie służebności odnoszą się do zasiedzenia służebności drogi koniecznej. W przypadku braku możliwości uzyskania potwierdzenia nabycia służebności przez zasiedzenie, można domagać się odpłatnego ustanowienia przez sąd takiej służebności.

Zapraszamy do kontaktu w celu uzyskania konsultacji prawnej bądź powierzenia sprawy z zakresu zasiedzenia adwokatom Kancelarii BHS-Adwokaci w Krakowie. Uzyskanie porady prawnej dotyczącej zasiedzenia jest możliwe w jednym z biur kancelarii na terenie Krakowa, tj. przy ul. Królewskiej 11/3 lub św. Anny 9. Możliwe jest też zdalne doradztwo prawne: w formie wideokonferencji bądź poprzez kontakt mailowy lub telefoniczny. Informacje co do możliwości uzyskania porady prawnej w Kancelarii BHS-Adwokaci w Krakowie w sprawach o zasiedzenie.

Kancelaria BHS-Adwokaci z siedzibą w Krakowie specjalizuje się w udzielaniu porad prawnych i prowadzeniu spraw sądowych z zakresu prawa cywilnego, nieruchomości, prawa rodzinnego oraz prawa spadkowego. Dodatkowo Klienci Kancelarii uzyskają porady prawne również z zakresu prawa gospodarczego, prawa pracy oraz prawa karnego. Zakres usług kancelarii opisany jest szczegółowo na stronie.